Diaconaat, wat is dat eigenlijk?

Diaconie is afgeleid van het Griekse woord diakonia. Het betekent dienst, dienen. Vanaf het allereerste begin heeft de kerk dit als een van haar belangrijkste taken gezien: het dienen van je naaste, van de mensen en van de wereld. Door dienstbaar te zijn aan mensen en aan de samenleving, dichtbij en ver weg, geven de kerken concreet gestalte aan de bijbelse boodschap. In de bijbel geldt niet het recht van de sterkste, maar van de zwakste. Telkens weer klinkt de oproep om samen te werken aan een rechtvaardige samenleving. Het is Gods bedoeling dat de wereld en ieder mens tot zijn recht komt. De kerk geeft daar in het diaconaat, in alle bescheidenheid, handen en voeten aan.

Jonna van den Berge, armoedespecialist bij de Protestantse Kerk, citeert een definitie van Hub Crijns, autoriteit op het gebied van diaconaat: “Onder diaconaat verstaan we het handelen vanuit en door kerken en andere door het evangelie geïnspireerde groepen en bewegingen dat gericht is op het voorkómen, opheffen, verminderen dan wel mee uithouden van lijden en maatschappelijke nood - van individuen en van groepen mensen en op het scheppen van rechtvaardige verhoudingen in kerk en samenleving.”

In deze definitie zie je volgens Van den Berge barmhartigheid (pannetje soep), gerechtigheid (je uitspreken tegen onrecht) en presentie (er zijn) terug.

Het logo van de Diaconie verwijst naar het verhaal van De barmhartige Samaritaan, waarin een mens zich ontfermt over een mens die gewond aan de kant van de weg ligt. Hij ontfermt zich over hem, verzorgt zijn wonden en helpt hem weer op de been! Doet wat zijn hand vindt om te doen, voor wie op zijn pad komt, met ontferming bewogen, zonder aanzien des persoons.

Diaconie is meer dan alleen maar liefdadigheid, zet zich er ook voor in, dat mensen tot hun recht komen en dat hen recht wordt gedaan, dat zij niet onderdrukt of monddood gemaakt worden. Zij zal soms ook dus ook de stem versterken van mensen die in hun bestaan worden bedreigd en in hun waardigheid aangetast.

De diaconale opdracht van de kerk, wordt al eeuwen lang vorm gegeven door diakenen, diaconale medewerkers en kerkleden.

Het diaconaat heeft een lange geschiedenis: Overal in het land herinneren de talrijke diaconale gasthuizen, armenbakkerijen, hofjes en weeshuizen aan de hulp vanuit de kerken. Na de tweede wereldoorlog kwamen de diakenen met andere initiatieven, zoals bejaardenhuizen, het maatschappelijk werk en de jeugdzorg.

Ook in onze tijd zijn er, ondanks de sociale wetgeving en de daarbij horende voorzieningen, nog altijd mensen die aan de rand van onze samenleving een moeizaam bestaan leiden. Eén van de mooie ontwikkelingen is dat er nauw samengewerkt wordt met andere instanties en dat er een nauw contact is met de dienst Maatschappelijk werk van de gemeente Vlaardingen!

Behalve het diaconaat, de hulp aan mensen dichtbij, in stad en regio, is er ook het werelddiaconaat. Dat wil zeggen hulp - voor kortere of langere tijd - aan mensen elders in de wereld.


Zie ook:
Diaconaat vandaag
Helpen waar geen helper is
Diaconaal Consulent
Organisatie
De toekomst van de diaconie